ໜອງຄຳແສນ ບ່ອນກຳເນີດຂອງພຣະນາກ ສຼີສັດຕະນາກຄະຣາຊ ເມືອງວຽງຈັນ
ໜອງຄຳແສນ ເປັນໜອງນ້ຳທຳມະຊາດ ຕັ້ງຢູ່ເຂດບ້ານຫ້ອມ ຖິ່ນເພຍ ສຼີຖານໃຕ້ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ , ປະຫວັດຂອງໜອງຄຳແສນ ຕິດພັນກັບນາກ ມາແຕ່ບູຮານນະການ ແລະໃກ້ໆແຄມໜອງຄຳແສນນັ້ນກໍ່ມີວັດປ່າໂພທອງ-ໜອງຄຳແສນ ເພາະເມື່ອກ່ອນມີຜູ້ຖືສິນ (ຊາວບ້ານຮຽນວ່າ ປູ່ລືສືຕາໄຟ ເຄີຍມາບວດແລະຈຳພັນສາຢູ່ວັດແຫ່ງນີ້, ໜອງຄຳແສນ ແຫ່ງນີ້ເປັນເຂດການດູແລຂອງພຣະຍານາກນາໂຄ ເພາະເຂດຊາຍຟອງ-ໜອງຄຳແສນ ເປັນເຂດຖິ່ນກຳເນີດຂອງພຣະຍານາກອົງທີ່ສຳຄັນ ແລະຫລາຍໆອົງ ເຊັ່ນ : ພຣະຍານາກ ສຼີສັດຕະນາກຄະຣາຊ ກໍ່ກຳເນີດໃນເຂດໜອງຄຳແສນ ແຫ່ງນີເອງ
ມີໜັງສືຜູກໃບລານ
ທີ່ຂຽນເປັນອັກສອນທັມ ຜູກທີ່ 1 ຂອງວັດມັດຊິມາວາສ ຂອງບ້ານນານາງວານ ຕຳບົົນມ່ວງໃຫຍ່
ກິ່ງອຳເພີໂພໄຊ ຈັງຫວັດອຸບົນຣາຊທານີ ໄດ້ມີການກວ່າເຖິງ ເມືອງຊາຍຟອງຫນອງຄຳແສນໄວ້ວ່າ :
ເມື່ອຄັ້ງພຸດທະການ ພຣະພຸດທະໂຄດົມ ໄດ້ມີການສະເດັດໄປໂຜດສັດໃນບ່ອນຕ່າງໆ
ພ້ອມພຣະສົງສາວົກ ເມື່ອໄປເຖິງພູຊ້າງສານ ມີພຣະຍານາກ ມາຂໍສິນ ຊົງເທດສະໜາສັ່ງສອນ
ແລະປະທັບຮອຍພຣະບາດໄວ້ໃຫ້ສັກກະຣະບູຊາ ໃນທີ່ແຫ່ງນັ້ນ ພຣະອິນໄດ້ມາຂາບຖາມບັນຫາ
ເລື່ອງການເຮັດບຸນຂອງພຸດທະບໍລິສັດ ພາຍຫລັງທີ່ພຣະພຸດທະເຈົ້າສະເດັດດັບຂັນປະຣິນິພພານ
ແລ້ວວ່າຈະໄດ້ອະນິດສົງແນວໃດແດ່ ພຣະພຸດທະເຈົ້າໄດ້ຕຣັດວ່າ ສາສະໜາຂອງພຣະອົງ
ຈະມີອາຍຸພຽງ 5000 ປີ ໃຜທີ່ຮີບເຮັດບຸນໃນພຣະພຸດທະສາສະໜາ ຈະໄດ້ອະນິສົງຫລາຍ
ແລະຊົງພະຍາກອນອະນິສົງຂອງການເຮັດບຸນໃຫ້ທານ ຮັກສາສິນ ພາວະນາ ໃນໄລຍະຕ່າງໆ ຄື :
( ໃບລານທີ່ເວົ້າເຖິງພິ້ນເມືອງຊາຍຟອງ ໜອງຄຳແສນ ຈາກ http://www.laomanuscripts.net/lo/texts/11984#2 )
( ໃບລານທີ່ເວົ້າເຖິງພິ້ນເມືອງຊາຍຟອງ ໜອງຄຳແສນ ຈາກ http://www.laomanuscripts.net/lo/texts/11984#2 )
( ປ້າຍທາງເຂົ້າໄປວັດປ່າໂພທອງ ໜອງຄຳແສນ ບ້ານສີຖານໃຕ້ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ )
ໄລຍະຕັ້ງແຕ່
ພສ 1,000 ປີ ຈົນໄປເຖິງ 5,000 ປີ ໃຜທີ່ເຮັດບຸນໃນຍຸກຫລັງ ຈະໄດ້ອະນິສົງນ້ອຍ
ເພາະພິກຂຸໃນຍຸກທ້າຍໆ ຈະບໍ່ເຄັ່ງຄັດໃນທັມມະວິໄນ ການເຮັດບຸນມີຜົນນ້ອຍ
ແລະໄດ້ກ່າວເຖິງຄວາມເສື່ອມຂອງພຸດທະສາສະໜາ ໃນຍຸກຕ່າງໆຕາມຄວາມເຊື່ອປັນຈະອັນຕະທານ (
ພຸດທະພົດອັນຕະທານ ເພາະເຫດຫ້າປະການ) ພາຍຫລັງທີ່ພຣະພຸດທະເຈົ້າສະເດັດສູ່ປະຣິນິພພານ
ແລ້ວເຖິງ ພສ 2430 ພຣະອິນໄດ້ເລັງເບິ່ງສັດໂລກ ພົບວ່າສັດໂລກທັງຫລາຍ
ມີຄວາມເດືອດຮ້ອນກັນທຸກບ່ອນ ເຊັ່ນ : ອົດຍາກ ທຸກຍາກ ເກີດໂຣດໄພບຽດເບືອນ ເກີດອຸບັດເຫດ
ເກີດສົງຄາມ ... ອັນເນື່ອງມາຈາກອິທິພົນຂອງຍັກບັນດາໃຫ້ເກີດ
ພຣະອິນຈຶ່ງໄດ້ປະທານກະຖາໄວ້ໃຫ້ປະຊາຊົນທັງຫລາຍ ເພື່ອຈະໄດ້ທ່ອງຈຳໄວ້ ຮັກສາຕົນ
ພ້ອມກັບການກ່າວເຖິງຄຳພະຍາກອນນັ້ນວ່າ ຜູ້ມີບຸນຈະມາໃນປີລະກາ ຈໍ ກຸນ
ໂດຍຈະມີກຳເນີດຈາກພູຊຸນ (ເວ້) ເປັນຜູ້ມີຄວາມຮູ້ ເປັນຜູ້ວິເສດ ຈະມາສ້າງເມືອງຊາຍຟອງໜອງຄຳແສນໃຫ້ຈະເຣິນ
( ຮູບພາບມູມສູງ ຂອງບໍລິເວນໜອງຄຳແສນ ບ້ານສີຖານໃຕ້ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ )
ຊົນຊາດລາວສ້າງບ້ານແປງເມືອງຈາກອະດິດຄື : ເມືອງລຸງ ເມືອງປາ ໃນເຂດເມືອງເສສວນ ຂອງ ສປ ຈີນປະຈຸບັນນີ້ ຈົນມາເຖິງການສ້າງອານາຈັກທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ເຊັ່ນ : ອານາຈັກໜອງແສ , ອານາຈັກແຖນ ແລະອານາຈັກລາວລ້ານຊ້າງ ກໍ່ຕ້ອງມີການກ່ຽວພັນແລະເຊື່ອຖືເລື່ອງນາກເປັນເຈົ້າແຫ່ງປິຕູພູມທີ່ເປັນພຶ້ນທີ່ອາໄສຂອງຄົນລາວເຮົາ ເພາະຄົນລາວເຮົານັບຖືແລະສຶບສະກຸນມາຈາກນາກ ພ້ອມກັບນິຍົມນັບຖືບູຊານນາກ ແລະນຳໃຊ້ຮູບນາກເປັນກາປະຈຳຂອງຊົນຊາດແລະຊາດສຶບຕໍ່ມາ.
( ຮູບພາບມູມສູງ ຂອງບໍລິເວນໜອງຄຳແສນ ບ້ານສີຖານໃຕ້ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ ) ,
ຖ້າສຶກສາໂຄງສ້າງກຳແພງນະຄອນວຽງຈັນຊັ້ນໃນ ໃນສະໄຫມບູຮານ ຈະເຫັນວ່າ ເຂດແດນທາງທິດເຫນືອ ທີ່ຕິດກັບບ້ານສີຖານເຫນືອ ຈົ້ນເຖິງບ້ານເກົ້າລ້ຽວ ເຊິ່ງຮຽກວ່າ ເປັນເຂດເຮັດນາເໜືອ ຄົນລາວເຊື່ອວ່າ ມີພຣະຍານາກຊື່ວ່າ ສຣິວັດທະນາ ຮັກສາ ມີຫໍບູຊາພຣະຍາກນາກຢູ່ທີບ້ານເກົ້າລ້ຽວ ສ່ວນເຂດແດນທິດໃຕ້ກໍ່ຢູ່ທີ່ບ້ານສີຖານໃຕ້ ນັບແຕ່ບ້ານບໍ່ໂອ ທ່ານາ ຈົນເຖິງສີຖານໃຕ້ ເປັນເຂດເຮັດນາໃຕ້ ມີພຣະຍານາກຊື່ວ່າ : ສຣີໂພພຣະຍາ ຮັກສາ ມີຫໍບູຊາຢູ່ບ້ານຫ້ອມ ບ້ານບໍ່ໂອ ທ່ານາ ເປັນຕົ້ນ.
ພໍ່ລຸງ ທອງແດງ ພວງມະໄລ ສາລະວັດ ຜູ້ຊົງຄຸນນະວຸດ ອະດິດພະນັກງານປະຕິວັດ ອາຍຸ 68 ປີ ເລົ່າໃຫ້ຟັງວ່າ : ໜອງຄຳແສນ ເປັນໜອງທີ່ມີດອນກາງ ແລະມີນ້ຳຫນອງທີ່ເລິກ ປະມານ 2.50-3.00 ແມັດ ເມື່ອກ່ອນນ້ຳຫນອງຈະເລີກກວ່ານີ້ ເມື່ອປະມານ ຄສ 1966 ນ້ຳຖ້ວມໃຫຍ່ ເຮັດໃຫ້ຫນອງແຫ່ງນີ້ຕື້ນເຂີນ ຫນອງແຫ່ງນີ້ມີການເລົ່າຂານທີ່ກ່ຽວພັນກັບພະຍານາກມາດົນນານ ໂດຍມີບັນທຶກໃນໜັງສືໃບລານ ຕາມວັດຕ່າງໆ ແຕ່ຫນັງສືໃບລານທີ່ຢູ່ໃນເມືອງວຽງຈັນທີ່ເວົ້າເຖິງໜອງແຫ່ງນີ້ແມ່ນຖືກເຜົາໃນສະໄຫມສົງຄາຍເກີອບຫມົດແລ້ວ ຍັງເຫລືອຫນັງສືໃບລານທີ່ບັນທຶກກ່ຽວກັບຫນອງຄຳແສນນີ້ຢູ່ຕາມບັນດາຫົວເມືອງຕ່າງໆຂອງລ້ານຊ້າງ ນອກນັ້ນຍັງມີການເລົ່າລືເປັນຄຳກອນ ຂອງບັນດາໝໍລຳຕ່າງໆທີ່ເວົ້າເຖິງໜອງຄຳແສນແຫ່ງນີ້
ໃນສະໄຫມມີສົງຄາມມາຮຸກຮານລ້ານຊ້າງ ບັນດາສັບສົມບັດເຄື່ອງຄ້ຳຂອງຄູນ ແຫ່ງເມືອງຊາຍຟອງແຫ່ງນີ້ກໍ່ໄດ້ນຳເອົາລົງຊຸກເຊື່ອໄວ້ໃນໜອງຄຳແສນແຫ່ງນີ້ ເພື່ອໃຫ້ບັນດາພຣະຍານາກທັງຫລາຍຊ່ວຍດູແລຮັກສາ ຈົນຮອດທຸກມື້ນີ້ ເຊັ່ນ : ມີຜາສາດ ສາມຫລັງ ທີ່ເຮັດດ້ວຍ ຄຳ , ເງິນ ແລະທອງ , ຄ້ອງຄຳ 9 ຕຸ່ມ ( ໃຫຍ່ຊ້ຳ ຈູ່ມ່ອນບູຮານ = ຄ້າຍຄືກະດົ້ງໃຫຍ່ລ້ຽງຕົວມ້ອນ) ເຊື່ອງໄວ້ທີ່ວັງຄ້ອງ , ພຣະຄຳຕັນ ໃຫຍ່ຊ່ຳຕົວຄົນ ທີເຊື່ອງໄວ້ປາກເຈົ້າ, ເຮືອຄຳ 9 ຂັ້ນ ເຊື່ອງໄວ້ເຂດວັງເຮືອ
ໃນສະໄຫມກ່ອນ ຜູ້ຄົນທີ່ມາໜອງແຫ່ງນີ້ບໍ່ມີໃຜກ້າໃສ່ເສື້ອແດງ ໂສ້ງແດງ ມາເລີຍ ແລະທຸກໆວັນອອກພັນສາ ແຮມ 1 ຄ່ຳ ວັນດຽວກັບວັນທີ່ຊ່ວງເຮືອທ່າວັດຈັນ ຈະມີສຽງດັ່ງຈາກໜອງຄຳແສນ ຮ້ອງກັນວ່າ ເຢັກປິ້ວ ເປັນຄຳຮ້ອງເວລາຊ່ວງເຮືອຂອງຄົນບູຮານ ໃນແຖວນີ້
ເມື່ອ ປະມານ 4-5 ປີ ຜ່ານມາ ມີເຖົ້າແກ່ຈະມາຂຸດໜອງແຫ່ງນີ້ ເພື່ອເຮັດສວນອາຫານ ໂດຍໄດ້ໃຫ້ບໍລິສັດຈາກຝັ່ງໄທ ມາດຳເນີນການກໍ່ສ້າງ ບັນດາລົດຈົກ ຕ່າງໆກໍ່ຕິດບໍ່ໄດ້ ແລະຄົນຂັບກໍ່ບໍ່ສະບາຍກັບທີ່ເລີຍ ຈົບຟ້າວພາກັນແລ່ນຫນີຈາກບ່ອນດັ່ງກ່າວນັ້ນ ປະລົດ ປະຖັງນ້ຳມັນໄວ້ ບໍ່ມາທີແຫ່ງນີ້ເລີຍ.
ແລະເມື່ອປີ ຄສ 2005 ກໍ່ມີເຕົາໃຫ້ໂຊກ ຂຶ້ນມາຈາກປາກເຈົ້າ ໜອງຄຳແສນ ແຄມວັດແຫ່ງນີ້ ແລະໃຫ້ໂຊກ ໃຫ້ລາບປະຊາຊົນທີ່ມາເບິ່ງ ຈົນທາງວັດກໍ່ໄດ້ນຳເອົາທຶນດັ່ງກ່າວມາສ້າງສາ ໂດຍສະເພາະມາຂຸດໜອງນ້ຳຂ້າງວັດ ຂະໜາດ 150 x 40 ແມັດ ແລະສ້າງກຸດຕິ ແລະຫໍຕ່າງໆ ພາຍໃນວັດແຫ່ງນີ້.
ແລະທີ່ສຳຄັນ ວັດແຫ່ງນີ້ຍັງມີເຮືອຊ່ວງບູຮານ ທີ່ສ້າງຂຶ້ນເມື່ອປີ ຄສ 1830 ປະຈຸບັນ ອາຍຸໄດ້ 187 ປີ ບັນຈຸສີພາຍໄດ້ 32 ຄົນ ເປັນເຮືອທີ່ໂດງດັງທີ່ສຸດ ລົງຊ່ວງທີ່ທ່າວັດຈັນຍາມໃດ ຕ້ອງໄດ້ລາງວັນເທື່ອນັ້ນ ຈົນໄດ້ຮັບຂັນລາງວັນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ຄົນແຖບນີ້ຈຶ່ງໃຫ້ສົມຍານາມວ່າ ແມ່ນາງຄຳເຫລືອງ ເຮືອຄ້ຳເຮືອຄູນ ເມື່ອກ່ອນແມ່ນເອົາໄວ້ທີ່ວັດໃຫຍ່ຈະເຣິນໄຊ ( ວັດໃນ ) ແລະເມື່ອປີ 1993 ແມ່ນໄດ້ຍ້າຍມາໄວ້ທີ່ວັດປ່າໂພທອງ-ຫນອງຄຳແສນ ( ວັດນອກ) ແຫ່ງນີ້
( ຮູບພາບມູມສູງ ຂອງບໍລິເວນໜອງຄຳແສນ ບ້ານສີຖານໃຕ້ ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ )
(ໜອງຄຳແສນແຫ່ງນີ້ ເປັນເຂດສະຫງວນຢ່າງເປັນທາງການແລ້ວ) 
( ຮູບປັ້ນພຣະຍາກນາກ ທີ່ວັດປ່າໂພທອງ - ໜອງຄຳແສນ ຕັ້ງຢູ່ແຄມໜອງຄຳແສນ )
(ພຣະພຸດທະຮູບ ຕັ້ງຢູ່ກາງວັດປ່າໂພທອງ-ໜອງຄຳແສນ ທີ່ບູລະນະແລະສ້າງສຳເລັດ ເມື່ອປີ ຄສ 1972)
( ຜູ້ຊົງຄຸນນະວຸດຂອງວັດປ່າໂພທອງໜອງຄຳແສນ ຜູ້ທີ່ເລົ່າເລື່ອງລາວຕ່າງໆໃຫ້ຮູ້ຈັກຄວາມເປັນມາ ຂອງວັດແລະໜອງຄຳແສນ ຄື ພໍ່ລຸງທອງແດງ ພວງມະໄລ ອະດິດພະນັກງານປະຕິວັດ ເກີດເມື່ອປີ ຄສ 1948 ທີບ້ານສີຖານໃຕ້ ແຫ່ງນີ້ )
( ພຣະພຸດທະຮູບໃຫຍ່ ຂ້າງກົກສົມໂຮງ ທີ່ມີອາຍຸຫລາຍຮ້ອຍປີຜ່ານມາແລ້ວ )
( ປະຕູໂຂງ ຂອງວັດປ່າໂພທອງ-ໜອງຄຳແສນ)
---------------------
ປະເທດລາວ: ຄວາມງາມທີ່ສຳຜັດໄດ້
LAOS: Touchable Beauty
ທຸກຮູບພາບແມ່ນລິຂະສິດ ຂອງນັກຖ່າຍຮູບ, ຫາກທ່ານຕ້ອງການນຳໃຊ້ຮູບພາບໃນເວັບໄຊ www.laopostcard.com ຫຼື ເພຈ www.facebook.com/LaoPostcard ກະລຸນາພົວພັນ ຂໍອະນຸຍາດ ນຳເຈົ້າຂອງພາບ ຫຼື ຕິດຕໍ່ laopostcard@gmail.com
All photos are copyright! if you wish to use photos whether from www.laopostcard.com or www.facebook.com/LaoPostcard kindly contact photographers directly or you can email laopostcard@gmail.com
